Giriş ve Öğrenme Çıktıları
Bu e-öğrenme modülü, veteriner hekimlerin ve ilgili meslek gruplarının (biyolog, orman mühendisi, vb.) risk altındaki yaban hayatını değerlendirme, triyaj ve tedavi etme kapasitesini artırmak için erişilebilir bir platform aracılığıyla uzman bilgisi sağlamak üzere geliştirilmiştir.
Öğrenme çıktıları aşağıdakileri içerir:
- Yanık hastaları için önemli sağlık hususlarını anlamak
- Orman yangını acil durumlarında veterinerlik uzmanlarının rolünü anlamak
- Yanıkları derinliğe ve etkilenen toplam vücut yüzey alanının yüzdesine göre sınıflandırmak
- Duman solumanın etkisini anlamak
- Yanık hastasını iyice değerlendirmek ve triyajını yapmak
- Ötanazi kriterlerini ve kabul edilebilir yöntemleri anlamak
- Yanık hastalarını uygun şekilde tedavi etmek (yara yönetimi, sıvı tedavisi ve ağrı yönetimi)
- Yanık hastalarının tedavisinde ve iyileşmesinde beslenmenin önemini anlamak
Güvenlik
Orman yangınlarından etkilenen yaban hayatını kurtarmadan veya tedavi etmeden önce kendinizin ve başkalarının güvenliğini göz önünde bulundurun.
YARALI BİR YABAN HAYVANI İLE KARŞILAŞILDIĞINDA NE YAPILMALI?
KENDİ GÜVENLİĞİNİZ ÖNCE GELİR
Devam eden yangın, sönmemiş közler, yıkılan ağaçlar ve elektrik direklerinden kaynaklanabilecek tehlikelere karşı tedbirli olun.
Yaralı bir hayvanı tutarken kendiniz de yaralanmamak için bir havlu kullanın veya eldiven giyin.
Eğitimli değilseniz yarasaları veya yılanları tutmayın.
- Yetkiniz olmadan hayvanları kurtarmak için yangın alanına girmeyin.
- Bir Acil Durum Yetkilisi tarafından koordine edilen bir Acil Durum Yönetim Ekibinde görev almış olabilirsiniz. Her zaman bu yapı aracılığıyla iletilen talimatlara uyun.
Orman yangınından etkilenen yaban hayatının değerlendirilmesi, triyajı ve tedavisi
Orman yangınları doğal yapının bir parçasıdır. Birçok bitki tohumu yangınlar sayesinde canlanır, dağılır, çimlenir ve çiçeklenir; bazı bitkiler yangından sonra yeni filizler çıkarır (epikormik sürgünler) ve birçok bitki yeraltındaki odunsu organları, gövdelerinin etrafındaki ölü yalıtım dokusu ve yükseklere uzanan tepeleri sayesinde kendilerini yangından korur. Benzer şekilde, Türkiye’de pek çok hayvan orman yangınlarıyla başa çıkma konusunda uyum sağlamıştır: birçoğu yangını gelmeden çok önce hisseder ve yer altındaki yuvalara, kaya yarıklarına veya mağaralara sığınır; bazıları kaçar veya sulak alanı kenarı veya dere yataklarına çekilir. İklim değişikliğiyle birlikte daha yoğun ve yıkıcı orman yangınları görmeye başladık. Yaban hayatının geliştirdiği bu yöntemler artık eskisi kadar koruyucu değil ve yangınlar yaban hayatı popülasyonları ve bireyleri için çok daha feci sonuçlara yol açıyor. Birçok hayvan bu yangınlara yenik düşüyor ve ölüyor. Hayatta kalanlar ise genellikle yanmış oluyor ve kurtarılmaları halinde triyaj, tedavi ve rehabilitasyona ihtiyaç duyuyor. Yangından sonraki dönem su, gıda kaynakları ve barınak kıtlığı nedeniyle yeni zorlukları beraberinde getiriyor. Bu hayvanların birçoğu susuzluk, açlık, yırtıcı hayvanlar ya da motorlu taşıt çarpması sonucu ölüyor.